e-İrsaliye Nedir ?

e-İrsaliye, kağıt irsaliye ile benzer özelliklere sahip fakat elektronik ortamda düzenlenen bir çözümdür. Sevk irsaliyesi kullananlar kağıt olarak irsaliye düzenlerken e-irsaliyeye geçiş yapanlar elektronik ortamda irsaliye düzenleyerek karşı tarafa ulaştırırlar. Yani; kağıt olarak 2 tip irsaliye bulunur. Biri sevk, diğeri taşıma irsaliyesidir. e-İrsaliye daha çok sevk irsaliyesi yerine geçecek, yani malı teslim alan kişiye iletilecektir. Bununla birlikte araç, şoför ve yön bilgisi taşıyan taşıma irsaliyesi yine kağıt olarak araçta bulundurulmaya devam edecek.

e-İrsaliye Uygulaması

Öncelikle e-irsaliye kullanabilmek için efatura kullanıcısı olmak zorundasınız.e-İrsaliye e-fatura gibi kapalı bir sistem değildir. E-irsaliye mükellefi olduktan sonra karşı tarafın e-irsaliye olup olmaması önemli değildir.Alıcı tarafın e-İrsaliye kullanıcısı olmaması durumunda karşımıza sanal kullanıcı(muhtelif müşteri) kavramı ortaya çıkıyor. Sanal kullanıcılara kesilen e-İrsaliye belgeleri gib’in sanal havuzunda toplanıyor. Oluşan bu sanal belgenin çıktısı alınarak fiili sevkiyat başlatılabilir.

e-İrsaliye uygulamasına geçiş yapıldıktan sonra matbu olarak irsaliye kesilebilecek bazı istisnai durumlar var. Bunlardan bazıları gelir idaresi başkanlığının sistemlerinde sorun olması , bulunduğunuz bölgedeki uzun süreli internet kesilmesi olarak gösterilebilir. Kısaca oluşturduğunuz e-İrsaliye belgesini Gib sistemine gönderim yapamadığınız çeşitli durumlarda matbu olarak irsaliye kesilip sevkiyat yapılabilir. Tabi bu istisnai durumların süreklilik arz etmemesi gerekiyor.

e-İrsaliye Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz ?

1-)E-irsaliye belgesi fiili sevkiyatın başlamasından önce düzenlenmeli.

2-)Belge tasarımında barkod alanını olmadan gönderim sağlanmamalı. e-İrsaliye yi oluşturduğunuzda arkada oluşan ettn numarası oluşunca belgeye ait barkod otomatik olurak oluşacaktır.

3-)Gönderilmemiş bir belge sevkiyat yapılmamalı.

4-)Sevk tarihi irsaliye tarihinden önce bir tarih olamaz.

5-) Ve e-İrsaliye iptal edilebilir bir belge değildir. İptalinin sağlanması isteniyorsa alıcının tekrar bir irsaliye düzenleyip tekrar gönderim yapması gerekmektedir.

Peki kimlerin 01.07.2020 tarihinde e-İrsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunuyor.

509 nolu Vuk’a göre;

1- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler.

2- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler.

3- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler.

4- 4/4/2001 tarihli ve 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (Beyaz şeker (standart, rafine küp ve kristal şeker), yarı beyaz şeker, rafine şeker, ham şeker ve kahverengi şeker olarak sınıflandırılan, pancar veya kamıştan üretilen kristallendirilmiş sakaroz ile nişasta kökenli izoglukoz, likid ya da kurutulmuş halde glukoz şurubu, sakaroz veya invert şeker veya her ikisinin karışımının suda çözünmesinden meydana gelen şeker çözeltisi ve invert şeker şurubu ile inülin şurubu) imalini gerçekleştiren mükellefler.

5- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler.

6- Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar.

7- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafı iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.

8- 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler.

9- Başkanlık, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkilidir Kendisine yazılı bildirim yapılan mükelleflerin, yazılı bildirimde belirtilen süreler içinde e-İrsaliye uygulamasına dâhil olması gerekmektedir.

10- 1/1/2020 tarihinden itibaren Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans alanlar, 509 SN VUK GT 1/1/2020 tarihinden itibaren Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans alanlar, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler, maden ruhsat veya sertifikası alanlar, şeker imalini gerçekleştirenler, demir, çelik ürünlerinin imal, ithal veya ihracını gerçekleştirenler, Gübre Takip Sistemine dahil olanlar, Hal Kayıt Sistemi kapsamındaki sebze ve meyvelerin toptan ticaretini yapmaya başlayanlar için, e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu, söz konusu işlemlerinin gerçekleştirildiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren başlayacaktır.

11- 1/1/2020 tarihinden itibaren Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki mallan imal, inşa veya ithal edenler, maden ruhsat veya sertifikası alanlar, şeker imalini gerçekleştirenler, demir, çelik ürünlerinin imal, ithal veya ihracını gerçekleştirenler,

13- 1/1/2020 tarihinden itibaren Gübre Takip Sistemine dahil olanlar, Hal Kayıt Sistemi kapsamındaki sebze ve meyvelerin toptan ticaretini yapmaya başlayanlar

e-İrsaliye uygulaması için gelir idaresi başkanlığı tarafından yayınlanan detaylı kullanım kılavuzuna ise aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://ebelge.gib.gov.tr/dosyalar/kilavuzlar/e-Irsaliye_Uygulama_Kilavuzu.pdf